ความเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็กมีปัจจัยหลายอย่างที่มีผลต่อการเติบโตของเด็ก สิ่งที่อาจจะมีผลเป็นอย่างมากคือการพัฒนาทางร่างกาย การพัฒนาทางสติปัญญา และการพัฒนาทางเคมีสมอง ซึ่งต่างมีลักษณะต่างกันขึ้นอยู่กับช่วงอายุของเด็ก
ถ้าจะต้องเลือกช่วงอายุที่ส่งผลในการพัฒนาการของเด็กมากที่สุด เอาจริงๆ ก็ต้องขอแบ่งออกเป็นหลายช่วงอายุ เพราะฉะนั้น ขอนำเสนอลักษณะการพัฒนาต่างๆ ในแต่ละช่วงอายุ เพื่อให้ผู้อ่านได้เข้าใจและตัดสินใจได้ว่า ช่วงไหนที่สำคัญมากที่สุดต่อการพัฒนาของเด็ก
ช่วงอายุ 0-2 ปี
ช่วงอายุ 0-2 ปี เป็นช่วงเวลาที่เป็นต้นแบบของการพัฒนาของเด็ก เนื่องจากเด็กเมื่อเกิดมาจนถึง 2 ปี จะมีการพัฒนาเชิงร่างกายที่เติบโตไวที่สุด เด็กจะมีการเจริญเติบโตทางร่างกาย โดยเฉพาะสมองซึ่งพัฒนาต่อไปจะเป็นอย่างมาก ทำให้การให้การดูแลและการส่งเสริมพัฒนาของเด็กในช่วงนี้เป็นอย่างจำเป็น
การพัฒนาทางร่างกายในช่วง 0-2 ปี จะเห็นได้จากการเกิดสมาธิในการเคลื่อนไหว การกลั่นแกล้ง การปรับการเคลื่อนไหว การฝึกการเดิน และการพัฒนาแรงดึงดันในกล้ามเนื้อ เช่น การยืน เดิน และการเดินเล่น การพัฒนาทางสติปัญญาในช่วงอายุ 0-2 ปี จะเห็นได้จากการเรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งต่างๆ ในโลก ตั้งแต่สิ่งของ เสียง สี รูปร่าง และความรู้สึกต่างๆ
เคมีสมองเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาการของเด็กในช่วงอายุนี้ ซึ่งช่วยสร้างเนื้อเยื่อสมองและฝึกทักษะการเรียนรู้ต่างๆ เช่น ภาษา ทักษะคำนวณ และความคิดสร้างสรรค์ พื้นฐานที่สำคัญที่สุดในการพัฒนาเคมีสมองในเด็กช่วงนี้คือการให้การดูแลด้วยการตั้งต้นสำหรับอนุบาลและการฝึกหัดฝึกหัดสมอง
ช่วงอายุ 3-5 ปี
ช่วงอายุ 3-5 ปี เป็นช่วงเวลาที่สำคัญสำหรับการพัฒนาทางสติปัญญาของเด็ก เนื่องจากเด็กมีการเรียนรู้และคิดอย่างรวดเร็ว การพัฒนาทางร่างกายในช่วงอายุนี้นั้นเด็กจะเริ่มเข้าใจวิธีการใช้บริเวณต่างๆ ของร่างกาย โดยเฉพาะการออกกำลังกายและสมรรถภาพทางการเคลื่อนไหว
การพัฒนาทางสติปัญญาในช่วงนี้ เด็กจะพัฒนาการในการเรียนรู้วิธีการใช้สิ่งต่างๆ เช่น การว่ายน้ำ การเล่นเกม การร้องเพลง และการอ่านหนังสือ การพัฒนาทางเคมีสมอง ในช่วงนี้เด็กสามารถเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ได้ง่ายขึ้น ซึ่งอาจจะเป็นทักษะทางภาษา เช่น การตั้งคำถาม การบอกสรุป หรือการสร้างคำที่มีความหมายครบถ้วน ซึ่งเป็นฐานการเรียนรู้ที่สำคัญในการพัฒนาทางสติปัญญาในช่วงนี้
อย่างไรก็ตาม การพัฒนาทางเคมีสมองจะต้องมีการให้การดูแลและกำกับดูแลที่ดี โดยผู้ปกครองและครูจะต้องสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและช่วยให้เด็กมีการเรียนรู้ที่เต็มที่
ช่วงอายุ 6-8 ปี
ช่วงอายุ 6-8 ปี เป็นช่วงเวลาที่สำคัญสำหรับการพัฒนาทางสติปัญญาพื้นฐาน โดยทั่วไปการพัฒนานี้จะอยู่ระหว่างช่วงเด็กอยากได้มากกว่าเด็กจริงๆแต่การพัฒนาทักษะทางความคิดอย่างยิ่งมีความสำคัญ โดยเด็กจะเรียนรู้เกี่ยวกับการแก้ปัญหา การมีความคิดริเริ่ม การพูดภาษาอย่างชัดเจน และการตั้งสมมติฐาน เป็นต้น
การพัฒนาทางร่างกายในช่วงนี้จะเห็นได้จากการพัฒนากล้ามเนื้อ การปรับตัวให้สมดุล และการเรียนรู้ทักษะทางร่างกาย เช่น การวิ่ง กระโดด และการเล่นกีฬา การพัฒนาเคมีสมองในช่วงนี้จะต้องให้ความสำคัญกับการฝึกหัดทักษะเชิงคณิตศาสตร์ การเขียน สมัยสมุดบันทึก การปรู๊ดและตั้งรีเวิร์ดเป็นต้น
ช่วงอายุ 9-11 ปี
ช่วงอายุ 9-11 ปี เป็นช่วงเวลาที่สำคัญสำหรับเด็กเพราะเด็กสามารถเรียนรู้และเข้าใจการณ์การเรียนรู้ที่น่ายิ่งยวดขึ้น การพัฒนาทางสติปัญญาในช่วงนี้มีการดึงดูดพวกเขาที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ๆเยอะมากกว่าเดิม ลักษณะการเรียนรู้สำหรับเด็กในช่วงนี้จะเกี่ยวกับการยอมรับความคิดและข้อจำกัดของตนเอง และค้นหาคำตอบเต็มที่แทนที่จะได้รับคำตอบที่ง่ายๆ เพียงแค่นั้น
พัฒนาทางร่างกายของเด็กในช่วงนี้จะเป็นเวลาแนวโน้มสูงสุดที่สูงขึ้น ด้วยการกำลังพล การควบคุมการเคลื่อนไหว และการเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ เช่น การขับรถจักรยาน การเล่นกีฬาเรียนรู้การล้อเลียน และการเล่นน้ำ พัฒนาการทางเคมีสมองในช่วงนี้จะเน้นไปที่ความสามารถในการเรียนรู้ทักษะทางวิทยาศาสตร์ การโต้ตอบ และการแนะนำตัวเอง ลักษณะเหล่านี้เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการพัฒนาทางเคมีสมองของเด็กในช่วงนี้
สรุป
เท่าที่ได้กล่าวข้างต้น การพัฒนาของเด็ก จำเป็นต้องให้ความสำคัญกับทุกช่วงอายุ ซึ่งแต่ละช่วงจะมีลักษณะเฉพาะตัวของการพัฒนาต่างๆ อย่างไรก็ตาม สำหรับการพัฒนาการของเด็ก ช่วงอายุเริ่มต้นถึงสิ้นสุดของทุกๆ ช่วงได้มีผลต่อการพัฒนาทางสติปัญญา การพัฒนาร่างกาย และการพัฒนาทางเคมีสมอง ดังนั้นหากต้องการพัฒนาเด็กให้ดีเราจะต้องให้ความสำคัญกับการพัฒนาตามขั้นตอนของไลฟ์ และช่วยส่งเสริมพัฒนาที่เต็มที่ที่จะช่วยให้เด็กได้รับสิ่งที่ดีที่สุดในชีวิตและเติบโตด้วยดี
