แคปชั่นท้องฟ้า: การติดตามเส้นทางของดวงดาวในท้องฟ้า
การเป็นศาสตราจารย์ชาวฝรั่งเศสและดาราศาสตร์เฉพาะกิจ ชาวฝรั่งเศส คนหนึ่งชื่อนักวิทยาศาสตร์กลาง Raymond Devos ได้มีเรื่องราวเล่าว่าเขาได้พบกับเด็กหนุ่มชาวไทยท่านหนึ่งที่มาวัดตั้งแต่ที่เขาเป็นอาจารย์มาแล้วหลายหน้า หลังการพูดคุยกัน นักวิทยาศาสตร์สิ้นสุดลำดับได้เรียนรู้ถึงเรื่องราวจากแคปชั่นท้องฟ้าของไทย ซึ่งเป็นภาพจำลองในการติดตามเส้นทางของดวงดาวในท้องฟ้า นักวิทยาศาสตร์กลาง Raymond Devos เล่าว่าเขาจะไม่ลืมเรื่องนี้ตลอดชีวิต เพราะเป็นเรื่องที่อ่านแล้วดีใจตลอดทุกวัน
แคปชั่นท้องฟ้า หรือ The Celestial Sphere หรือภาษาไทยเรียกว่า “เทพสิบสอง” เป็นภาพจำลองที่ใช้ในการมองดูท้องฟ้า เพื่อจะช่วยให้เราเข้าใจเส้นทางของดวงดาวได้ง่ายขึ้น สามารถแสดงให้เห็นได้อย่างชัดเจน เอกลักษณ์ของแคปชั่นท้องฟ้าคือ มีฉากภาพในการบ่งบอกถึงเส้นทางของดวงดาวในท้องฟ้า และเตรียมตัวเป็นพื้นที่โปรแกรมที่ได้รับความนิยมในการศึกษาด้านดาราศาสตร์เด็กและนักศึกษาในระดับมหาวิทยาลัย
แคปชั่นท้องฟ้ามีลักษณะเป็นวงกลม กล่าวคือเป็นภาพจำลองที่มองตามทิศทางของดวงจันทร์บนส่วนท้องฟ้าทั้งเก้าองศา ดังนั้นในวงกลมแล้ว กำหนดไว้ว่าจะแบ่งออกเป็น 12 ส่วน (ซึ่งเรียกได้ว่าสัญญาณศาสตร์) เพื่อให้สะดวกในการติดตามเส้นทางของดวงดาวในท้องฟ้า ดังนั้นในแต่ละสัญญาณจะมีชื่อนั้นนี่หล่างแล้ว
1. กลุ่มดาวเมษ
2. กลุ่มดาวพฤษภ
3. กลุ่มดาวเมถุน
4. กลุ่มดาวกรกฎา
5. กลุ่มดาวสิงห์
6. กลุ่มดาวกันย์
7. กลุ่มดาวตุลย์
8. กลุ่มดาวพิจิตร
9. กลุ่มดาวธนู
10. กลุ่มดาวมังกร
11. กลุ่มดาวคนอีกาห์
12. กลุ่มดาวมีน
ทั้งนี้แคปชั่นท้องฟ้านี้จะสามารถใช้งานได้ง่ายมาก ๆ และเหมาะสมกับการศึกษาและการเรียนรู้เกี่ยวกับดาราศาสตร์ อันเป็นหนึ่งในภาพจำลองที่สามารถนำมาใช้ในการศึกษาได้โดยไม่ยากเย็น แต่ละส่วนของแคปชั่นจะต้องอยู่บนส่วนท้องฟ้าที่เรียกว่าเส้นประสาทใหญ่ก่อน เส้นประสาทหลักหรือ “หุ่นยนต์นักดาราศาสตร์” ถูกอธิบายเป็นเส้นชัย ๆ ที่เชื่อมต่อดวงจันทร์และดาวอื่น ๆ บนฟ้า ซึ่งแคปชั่นนี้จะมีการบอกเลขเครื่องบินและตำแหน่งของดาวนั้น ๆ บนเส้นประสาท ก่อนที่จะแบ่งออกเป็นสายตายตัวถัดไป
แต่ละสัญญาณที่แต่ละส่วนของแคปชั่นจะมีความสัมพันธ์กับดวงจันทร์ ซึ่งจะมีความสัมพันธ์กับดาวที่มีสัญญาณเดียวกัน เช่นเดียวกับเวลาที่จะมองดาว ซึ่งจะได้รับผลกระทบจากเวลา การตั้งค่าบนแคปชั่นท้องฟ้าจะทำให้การตั้งค่าดูง่ายขึ้นและสะดวกสบายมากขึ้น ด้วยเหตุนี้และใช้วิธีการสร้างสมดุลทางภูมิศาสตร์ ทำให้เราสามารถสร้างสมดุลของเครื่องมือนี้ได้อย่างอิสระ และใช้ในการร่วมกับดาวที่จะย้ายไปมาได้จากที่เดิม
สุดท้ายแล้ว เมื่อเรามีงานศิลป์ของแคปชั่นท้องฟ้านี้จบแล้ว เราก็เตรียมตัวได้ขึ้นไปยังท้องฟ้า ภาพจำลองที่มีดวงจันทร์อยู่ตรงกลางและเป็นจุดศอกวิธี ก็จะสามารถบอกได้โดยใช้แคปชั่นท้องฟ้านี้ว่าจู่ ๆ นั่งกลับบ้านอย่างรวดเร็วได้แล้ว การใช้ประโยชน์จากแคปชั่นท้องฟ้าเพื่อศึกษาดาราศาสตร์จะมีประโยชน์อย่างมาก ๆ ไม่ว่าจะเป็นในการติดตามเส้นทางของดาวหรือการคาดการณ์เหตุการณ์ต่าง ๆ ในท้องฟ้า ด้วยการศึกษาดาราศาสตร์และการวิจัยต่อไปนั้นเราอาจจะสามารถเข้าใจจักการเดินทางในท้องฟ้าได้ง่ายขึ้นกว่าเคย เพราะแค่ได้เรียนรู้เพียงภาพจำลองเดียวก็เพียงพอแล้ว ดังนั้นแคปชั่นท้องฟ้าสามารถใช้เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เราเข้าใจและค้นคว้า เรื่องราวของดวงดาวและระบบนิเวศ ได้อย่างที่ต้องการ
