คำว่า “ลังกาทวีป” เป็นคำที่มักทำให้ผู้คนสับสนเมื่อต้องการหาความหมายและความเกี่ยวข้องกับทวีปในภูมิภาคใต้ของโลก ซึ่งมีบางครั้งที่มีการเขียนเป็น “ลังกาทวินต้า” หรือ “ลังกาทวินดา” อีกด้วย ในบทความนี้เราจะมาเรียนรู้ความหมายและแง่มุมต่างๆของคำว่า “ลังกาทวีป” ทั้งในเชิงประวัติศาสตร์ และประเด็นสังคม-การเมือง
คำว่า “ลังกาทวีป” มาจากคำพ้องภาษาฮินดู “लंगवा” (langava) หมายถึงหมู่บ้านหรือชุมชนขนาดเล็กในภูมิภาคใต้ของอินเดีย และเป็นชื่อเรียกทั่วไปของลักษณะการอยู่ร่วมกันของชุมชนนี้ ต่อมาคำว่า “ลังกาทวีป” จึงได้ถูกนำมาใช้เพื่ออธิบายลักษณะการอยู่ร่วมกันของชุมชนหรือประชากรที่มีพื้นที่เดียวกันหรืออยู่ใกล้เคียงกันในภูมิภาคใดๆ ซึ่งคำว่า “ลังกาทวี่ป” สามารถใช้วิเคราะห์หรืออธิบายในหลากหลายประเด็นต่างๆ ได้
ในประวัติศาสตร์โลก คำว่า “ลังกาทวีป” เป็นคำที่ถูกใช้ตั้งแต่ประมาณปี 1500 ในการอธิบายการเดินเรือของนักสำรวจโปรตุเกสที่ชื่อว่า โฟรตูนาโย ที่ได้ผจญภัยสำรวจภูมิภาคเอเชียตะวันออก โดยได้ค้นพบถนนค้าที่เชื่อว่าลำดับสูงสุดในโลก ให้เดินเรือผ่านแหล่งที่มีการค้าขายทั้งในทวีปเอเชียและยุโรป เพื่อนำสินค้าเข้ามาเปิดตลาดขายในยุโรป
นอกจากนี้คำว่า “ลังกาทวีป” ยังเป็นคำที่ใช้ทางเศรษฐกิจ เพื่ออธิบายการรวมกลุ่มภาคธุรกิจของประเทศหรือภูมิภาคเดียวกันเพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน รวมถึงการทำงานร่วมกันของหลายประเทศเพื่อสร้างโอกาสในการพัฒนาภูมิภาคและเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ
นอกจากนี้ คำว่า “ลังกาทวีป” ยังสื่อถึงแง่มุมด้านประชากร ซึ่งมีการรวมกลุ่มของชุมชนหรือประชากรในภูมิภาคที่เดียวกันเพื่อสร้างเสริมทักษะและความสามารถในการแข่งขันกับภูมิภาคอื่นๆ และการเป็นสมาชิกในองค์กรหรือสหภาพก็เป็นการรวมกำลังในการพัฒนาและสร้างพันธมิตรทางการศึกษา ทั้งนี้เพื่อเพิ่มช่องทางในการต่อสู้กับความต้องการในสายงานต่างๆในทุกภูมิภาคของโลก
อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน คำว่า “ลังกาทวีป” ยังถูกใช้ในสังคม-การเมือง เพื่ออธิบายการเป็นกลุ่มหรือการรวมตัวของประชากรที่มีมิติแตกต่างกัน เช่น ส่วนหนึ่งของประชากรจะเรียกกันว่า “ชนเผ่า” หรือ “กลุ่มชนพื้นเมือง” ซึ่งมีพื้นที่และวัฒนธรรมที่แตกต่างกันตามภูมิภาค โดยพวกเขามักมีแนวคิดที่แตกต่างกันเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการเลือกตั้งและการจัดการสิ่งแวดล้อม เนื่องจากมีผู้บริโภคที่มีความคิดเห็นและความเชื่อเท่ากัน ดังนั้นการใช้คำว่า “ลังกาทวีป” เพื่ออธิบายชนชั้นหรือกลุ่มที่แตกต่างกันจึงมีความสำคัญในการตีความสังคมในปัจจุบัน
ซึ่งจะเห็นได้ว่าคำว่า “ลังกาทวีป” มีความหมายและแง่มุมต่างๆอย่างมากมาย เมื่อถูกนำมาประยุกต์ใช้ในหลายด้านของชีวิตมนุษย์ ทั้งนี้ความหมายของคำว่า “ลังกาทวีป” นั้นยังมีการอ้างอิงกันอย่างกว้างขวางทั้งในบทวิจารณ์วรรณกรรมหรือวิทยาศาสตร์ เพื่ออธิบายภูมิภาคต่างๆ ของโลกและเกิดความเข้าใจในความซับซ้อนและหลากหลายของสังคมของมนุษย์ได้อย่างลึกซึ้ง
